ΤρΔΠρΑθ Α1465/2020: Θάνατος μαθητή από αδέσποτη σφαίρα στο προαύλιο σχολείου – αστική ευθύνη Δημοσίου

ΤρΔΠρΑθ Α1465/2020 – Πλήρες κείμενο

Πρόεδρος: Ελένη Παπαδάκη, Πρόεδρος Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων
Δικηγόροι: Θεόδωρος Μαντάς, Δήμητρα Αθανασοπούλου (Δικαστική Πληρεξουσία ΝΣΚ), Σταματίνα Σκουλά, Θεμιστοκλής Μαμάκος
Εισηγητής: Μιχαήλ Μπρούζος, Πάρεδρος Δ.Δ.

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ

Τμήμα 25ο Τριμελές

συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 27 Σεπτεμβρίου 2019, με δικαστές τους: Ελένη Παπαδάκη, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Ευτυχία Γαβριηλίδου, Πρωτοδίκη Δ.Δ., Μιχαήλ Μπρούζο (εισηγητή), Πάρεδρο Δ.Δ. και γραμματέα την Δήμητρα Πιπιλή, δικαστική υπάλληλο,

για να δικάσει την αγωγή με ημερομηνία κατάθεσης 25.4.2018,

των: 1) … … του … και 2) … … του …, ενεργούντων ατομικά και ως ασκούντων τη γονική μέριμνα της ανήλικης κόρης τους 3) … … του …, κατοίκων απάντων Αχαρνών (οδός … αριθμός …), 4) … … το γένος … …, κατοίκου Εκκάρας Δομοκού, 5) … … του … και 6) … … το γένος … …, κατοίκων, αμφοτέρων, Τριανταίικων Αγρινίου, οι οποίοι παραστάθηκαν δια του δικηγόρου Θεόδωρου Μαντά,

κατά: 1) του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος παραστάθηκε με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ.), της Δικαστικής Πληρεξούσιας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Δήμητρας Αθανασοπούλου, 2) της Περιφέρειας Αττικής, που εκπροσωπείται από τον Περιφερειάρχη της, ο οποίος παραστάθηκε με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., της δικηγόρου Σταματίνας Σκουλά, 3) του Δήμου Αχαρνών, που εκπροσωπείται από το Δήμαρχό του, ο οποίος παραστάθηκε δια του δικηγόρου Θεμιστοκλή Μαμάκου.

Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι που παραστάθηκαν στο ακροατήριο ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Το Δικαστήριο μετά τη συνεδρίαση συνήλθε σε διάσκεψη.

Αφού μελέτησε τη δικογραφία.

Σκέφθηκε κατά τον νόμο

1. Επειδή, με την κρινόμενη αγωγή, το αίτημα της οποίας νομίμως περιορίστηκε και μετατράπηκε από καταψηφιστικό σε έντοκο αναγνωριστικό, με το νομίμως κατατεθέν στις 13.6.2019 επ’ αυτής υπόμνημα, οι ενάγοντες ζητούν κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου της, να αναγνωριστεί, με απόφαση που θα κηρυχθεί προσωρινώς εκτελεστή, η εις ολόκληρον υποχρέωση των εναγόμενων, Ελληνικού Δημοσίου, Περιφέρειας Αττικής και Δήμου Περιστερίου, να τους καταβάλουν, νομιμοτόκως, από την επίδοση της αγωγής έως την ολοσχερή εξόφληση, κατά τα άρθρα 105 και 106 Εισ.Ν.Α.Κ., σε συνδυασμό με το άρθρο 932 του Α.Κ. : α) ποσό ύψους 300.000 ευρώ, σε καθένα από τους τρεις πρώτους εξ αυτών (πατέρας, μητέρα, ανήλικη αδελφή) και β) ποσό ύψους 100.000 ευρώ, σε καθένα από τους υπολοίπους εξ αυτών (γιαγιάδες, παππούς), ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που τους προκάλεσε ο θάνατος του συγγενούς τους, …-… …, από σφαίρα αγνώστου, στις 8.6.2017, κατά τη διάρκεια σχολικής εκδήλωσης, στο 6ο Δημοτικό σχολείο Αχαρνών, ο οποίος (θάνατος) οφείλεται, κατά τους ισχυρισμούς τους, στην διαχρονικά πλημμελή αστυνόμευση της ευρύτερης περιοχής, όπου βρίσκεται το ως άνω σχολείο, αλλά και ειδικότερα στην παράλειψη λήψης των απαραίτητων μέτρων προστασίας της ζωής των παρευρισκόμενων στη συγκεκριμένη σχολική εκδήλωση.

2. Επειδή, στο άρθρο 186 του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της ΑυτοΔιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α΄ 87), υπό τον τίτλο «Αρμοδιότητες Περιφερειών», ορίζεται ότι: «Ι. (…) II. Οι Αρμοδιότητες των περιφερειών, αφορούν τους τομείς: Α. Προγραμματισμού – Ανάπτυξης (…) Β. Γεωργίας – Κτηνοτροφίας – Αλιείας (…) Γ. Φυσικών Πόρων – Ενέργειας – Βιομηχανίας (…) Δ. Απασχόλησης – Εμπορίου – Τουρισμού (…) Ε. Μεταφορών-Επικοινωνιών (…) ΣΤ. Έργων – Χωροταξίας – Περιβάλλοντος (…) Ζ. Υγείας (…) Η. Παιδείας – Πολιτισμού – Αθλητισμού, στους οποίους περιλαμβάνονται, ιδίως: (…) 5. Η διακοπή μαθημάτων, λόγω έκτακτων συνθηκών ή επιδημικής νόσου στη χωρική αρμοδιότητα της περιφέρειας (…) Θ. Πολιτικής Προστασίας και Διοικητικής Μέριμνας (…)». Εξάλλου, με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (Α΄ 114) κυρώθηκε ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, στο άρθρο 75 του οποίου (όπως τροποποιήθηκε από την παρ.4 άρθρου 94 του ν.3852/2010, Α΄ 87), υπό τον τίτλο «Αρμοδιότητες», ορίζεται ότι: «Ι. Οι δημοτικές και οι Κοινοτικές αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Οι Αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς: α) (…) στ) Παιδείας, πολιτισμού και αθλητισμού, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1.Η κατασκευή, διαχείριση και βελτίωση των υλικοτεχνικών υποδομών του εθνικού συστήματος της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Παιδείας και ιδιαίτερα η συντήρηση, η καθαριότητα και η φύλαξη των σχολικών κτιρίων. 2. (…) 15. Η απαλλοτρίωση οικοπέδων για τις ανάγκες της σχολικής στέγης, καθώς και η ανέγερση σχολικών κτιρίων. 16. Η μίσθωση ακινήτων για τη στέγαση δημόσιων σχολικών μονάδων (…)».

3. Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις, δεν προβλέπεται αρμοδιότητα των Περιφερειών, επί του τομέα της αστυνόμευσης των εντός της χωρικής αρμοδιότητάς τους περιοχών, ενώ η αρμοδιότητα των Δήμων περιορίζεται στη φύλαξη και συντήρηση των υλικοτεχνικών υποδομών των σχολείων και όχι του ανθρώπινου δυναμικού τους. Συνεπώς, η κρινόμενη αγωγή κατά το μέρος που στρέφεται κατά της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αχαρνών, ασκείται απαραδέκτως, ελλείψει παθητικής νομιμοποίησης των ως άνω οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Και τούτο διότι, κατά τα άρθρα 71 παρ. 1 και 72 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ., ν. 2717/1999, Α΄ 97), στη δίκη που δημιουργείται ύστερα από άσκηση αγωγής, παθητικώς νομιμοποιείται μόνο το Δημόσιο ή το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, που είναι υπόχρεο προς ικανοποίηση χρηματικής αξίωσης από έννομη σχέση δημοσίου δικαίου. Πλην όμως, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, οι ενάγοντες πρέπει να απαλλαγούν από τα δικαστικά έξοδα των ανωτέρω, κατ’ άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε΄ του Κ.Δ.Δ.. Κατά τα λοιπά, η κρινόμενη αγωγή ασκείται παραδεκτώς, καθότι σε αυτή περιλαμβάνονται όλα τα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά, οι λόγοι που θεμελιώνουν κατά νόμο την επίμαχη αξίωση και σαφώς καθορισμένο αίτημα, απορριπτομένης ως αβάσιμης της σχετικής ένστασης αοριστίας, που προέβαλε το Δημόσιο, με το νομίμως κατατεθέν στις 2.10.2019 υπόμνημά του. Ως εκ τούτου, πρέπει να εξεταστεί, περαιτέρω, στην ουσία της.

4. Επειδή, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που κυρώθηκε με το ν.δ. 53/1974 (Α΄ 256), στο άρθρο 2 αυτής, ορίζει ότι: «1. Το δικαίωμα εκάστου προσώπου εις την ζωήν προστατεύεται υπό του νόμου (…)». Η πρώτη φράση του άρθρου αυτού, το οποίο βρίσκεται μεταξύ των πρωταρχικής σημασίας άρθρων της Σύμβασης, καθώς καθιερώνει μία από τις θεμελιώδεις αξίες στις δημοκρατικές κοινωνίες που απαρτίζουν το Συμβούλιο της Ευρώπης (βλ. για παράδειγμα την απόφαση του ΕΔΔΑ, McCann και λοιποί κατά Ηνωμένου Βασιλείου, της 27.9.1995, αριθ. προσφυγής 18984/91, σκ. 147), επιβάλλει στο Κράτος την υποχρέωση, όχι μόνο να απέχει από την εκούσια και παράνομη πρόκληση θανάτου, αλλά ομοίως να λαμβάνει, ενδεχομένως, τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της ζωής των ατόμων που υπάγονται στη δικαιοδοσία του (αποφάσεις ΕΔΔΑ, L.C.B κατά Ηνωμένου Βασιλείου, της 9.6.1998, αριθ. προσφυγής 23413/94, σκ. 36, Mastromatteo κατά Ιταλίας, της 24.10.2002, αριθ. προσφυγής 37703/97, σκ. 67, Branko Tomašić και λοιποί κατά Κροατίας, της 15.1.2009, αριθ. προσφυγής 46598/06, σκ. 50, Opuz κατά Τουρκίας, της 9.6.2009, αριθ. προσφυγής 33401/02, σκ. 128, Choreftakis and Choreftaki κατά Ελλάδος, της 17.1.2012, αριθ. προσφυγής 46846/08, σκ. 44). Η υποχρέωση του Κράτους προχωρά πέρα από το πρωταρχικό καθήκον της διασφάλισης του δικαιώματος στη ζωή, μέσω της θέσπισης μίας συγκεκριμένης ποινικής νομοθεσίας, που αποτρέπει τη διάπραξη αδικημάτων κατά της ζωής και στηρίζεται σε έναν μηχανισμό εφαρμογής, σχεδιασμένο ώστε να προλαμβάνει, να καταστέλλει και να επιβάλει κυρώσεις επί των παραβάσεων. Γίνεται, έτσι, δεκτό ότι σε ορισμένες σαφώς καθορισμένες περιπτώσεις, το άρθρο 2 μπορεί, επίσης, να επιβάλλει στις αρχές τη θετική υποχρέωση να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα πρακτικής φύσεως για την προστασία του ατόμου του οποίου η ζωή απειλείται από εγκληματικές ενέργειες άλλων (απόφαση ΕΔΔΑ, Osman κατά Ηνωμένου Βασιλείου, της 28.10.1998, αριθ. προσφυγής 23452/94, σκ. 115-116 και προαναφερόμενη απόφαση Choreftakis, σκ. 45). Τούτο δεν σημαίνει, εν τούτοις, ότι από την εν λόγω διάταξη θα μπορούσε να συναχθεί μία θετική υποχρέωση αποτροπής οποιασδήποτε πιθανής πράξης βίας (βλ. ιδίως απόφαση ΕΔΔΑ, Tanribilir κατά Τουρκίας, της 16.11.2000, αριθ. προσφυγής 21422/93, σκ. 71, προαναφερόμενη απόφαση Choreftakis, σκ. 46). Η εν λόγω υποχρέωση πρέπει, πράγματι, να ερμηνεύεται κατά τρόπο που να μην επιβάλλει στις αρχές ένα δυσβάσταχτο ή υπερβολικό φορτίο, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η αστυνομία κατά την άσκηση των καθηκόντων της στις σύγχρονες κοινωνίες, τον απρόβλεπτο χαρακτήρα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και τις επιχειρησιακές επιλογές σε θέματα προτεραιοτήτων και πόρων (προαναφερόμενη απόφαση Osman, σκ. 116, προαναφερόμενη απόφαση Choreftakis, σκ. 46). Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε υποτιθέμενη απειλή κατά της ζωής δεν υποχρεώνει τις αρχές, έναντι της Σύμβασης, να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη αυτής. Το ΕΔΔΑ έχει κρίνει ότι, ενόψει αιτιάσεων ότι οι αρχές δεν τήρησαν τη θετική υποχρέωσή τους να προστατέψουν το δικαίωμα στη ζωή μέσα στο πλαίσιο του καθήκοντός τους για πρόληψη και καταστολή των προσβολών κατά του ατόμου, θα πρέπει να πεισθεί ότι οι εν λόγω αρχές γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν τη στιγμή κατά την οποία η ζωή ενός ή περισσότερων ατόμων απειλήθηκε, με πραγματικό και άμεσο τρόπο, λόγω των εγκληματικών πράξεων κάποιου τρίτου, καθώς και ότι δεν έλαβαν, στα πλαίσια των εξουσιών τους, τα μέτρα εκείνα που, ευλόγως, θα είχαν αναμφίβολα μετριάσει αυτό τον κίνδυνο (προαναφερόμενη απόφαση Osman, σκ. 116, Paul και Audrey Edwards κατά Ηνωμένου Βασιλείου, της 14.3.2002 , αριθ. προσφυγής 46477/99, σκ. 55, προαναφερόμενη απόφαση Choreftakis, σκ.47). Ως εκ τούτου, η εν λόγω θετική υποχρέωση, αν και δεν συνεπάγεται καθήκον αποτροπής κάθε πράξεως βίας, καθώς η εκπλήρωσή του θα ήταν αδύνατη κατά την αστυνόμευση των σύγχρονων κοινωνιών, πρέπει να ερμηνεύεται κατά τρόπο σύμφωνο προς το άρθρο 2 ΕΣΔΑ, στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτό και για τις δικαστικές αρχές, κατ’ ενάσκηση βαθέως δικαστικού ελέγχου, με συνεκτίμηση όλων των in concreto περιστάσεων (βλ. απόφαση ΕΔΔΑ, Banel κατά Λιθουανίας, της 18.6.2013, αριθ. προσφυγής 14326/11, σκ. 67). Περαιτέρω, το ΕΔΔΑ έχει ήδη εφαρμόσει έναν διαχωρισμό μεταξύ των υποθέσεων που αφορούν την απαίτηση σωματικής προστασίας ενός ή περισσότερων ατόμων, τα οποία έχουν εκ των προτέρων αναγνωρισθεί ως πιθανοί στόχοι μίας δολοφονικής ενέργειας (βλ. προαναφερόμενες αποφάσεις Osman και Paul και Audrey), και εκείνων στις οποίες το θύμα δεν μπόρεσε να αναγνωρισθεί πριν την τέλεση του εγκλήματος (βλ. Maiorano και λοιποί κατά Ιταλίας, της 15.12.2009, αριθ. προσφυγής 28634/06, σκ. 107). Στη δεύτερη αυτή περίπτωση, το θέμα δεν είναι να καθορισθεί αν στοιχειοθετείται ευθύνη των αρχών, λόγω μη διασφάλισης μίας συγκεκριμένης προστασίας του θύματος. Αυτό που διακυβεύεται είναι η υποχρέωση διασφάλισης μίας γενικότερης προστασίας της κοινωνίας, από πιθανές ενέργειες ενός ή περισσότερων ατόμων που εκτίουν ποινή φυλάκισης, λόγω τέλεσης βίαιων εγκλημάτων, καθώς και η υποχρέωση καθορισμού της έκτασης της εν λόγω προστασίας (βλ. προαναφερόμενη απόφαση Mastromatteo, σκ. 69, προαναφερόμενη απόφαση Choreftakis, σκ. 48).

5. Επειδή, ο Εισαγωγικός Νόμος του Αστικού Κώδικα (Εισ.Ν.Α.Κ., π.δ. 456/1984, Α΄ 164) ορίζει στο άρθρο 105 ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. (…)». Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνον από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξης ή από τη μη νόμιμη παράλειψη έκδοσης τέτοιας πράξης, αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή από παραλείψεις οφειλόμενων νόμιμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Εξάλλου, υπάρχει ευθύνη του Δημοσίου, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου τους παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης (Σ.τ.Ε. 1699/2019, 2776/2016, 3793/2014, 1184/2013, 1219/2012, 4133/2011 επταμ.). Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημίωσης είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης ή υλικής ενέργειας ή παράλειψης υλικής ενέργειας του δημόσιου οργάνου και της ζημίας που επήλθε (ΣτΕ 1699/2019, 596/2017, 2937/2009 κ.ά.). Αιτιώδης δε σύνδεσμος υφίσταται όταν, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η φερόμενη ως ζημιογόνος πράξη ή παράλειψη ή υλική ενέργεια, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων και εν όψει των ειδικών συνθηκών της συγκεκριμένης περίπτωσης, είναι εξ αντικειμένου ικανή και πρόσφορη να επιφέρει τη ζημία και την επέφερε στη συγκεκριμένη περίπτωση (ΣτΕ 1957/2018, 1826/2014, 750/2011, 334/2008 7μ). Προκειμένου δε να στοιχειοθετηθεί ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση κατά το άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ, οι προϋποθέσεις που τάσσει η διάταξη αυτή πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς (ΣτΕ 322/2009, 1024/2005). Η διακοπή του αιτιώδους συνδέσμου έχει ως προϋπόθεση την παρεμβολή άλλων μεταγενέστερων όλως εξαιρετικών και απρόβλεπτων γεγονότων, ιδίως δε ενέργειες τρίτων προσώπων (Σ.τ.Ε. 2776/2016, 3124/2011, Α.Π. 999/2010).

6. Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα (Α.Κ.) ορίζεται ότι: «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, της τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του. Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική αυτή ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης». Από τη διάταξη αυτή, σε συνδυασμό με την προπαρατεθείσα διάταξη του άρθρου 105 του ΕισΝΑΚ, συνάγεται ότι, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 932 του Α.Κ., να επιδικάσει εύλογη, κατά την κρίση του, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή, σε περίπτωση θανατώσεως προσώπου, λόγω ψυχικής οδύνης, δηλαδή χρηματική ικανοποίηση ανάλογη με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης. Κατά τη θέσπιση της διάταξης αυτής ο νομοθέτης έλαβε υπόψη τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, εξειδικεύοντάς την σε ότι αφορά το ζήτημα του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης. Ειδικότερα, με τη διάταξη αυτή παρέχεται στο δικαστήριο της ουσίας η εξουσία, αφού εκτιμήσει τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης και με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, να επιδικάσει χρηματική ικανοποίηση και να καθορίσει το εύλογο ποσό αυτής, αν κρίνει ότι επήλθε ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη (Σ.τ.Ε. 1819, 1581/2018, 596/2017, 3539/2015, 3329/2014, 1405/2013, 2100/2006 7μ. κ.ά.). Η χρηματική δε ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης αποσκοπεί στην ηθική παρηγορία και την ψυχική ανακούφιση των μελών της οικογενείας του θανόντος, όσο αυτό είναι δυνατόν, από τον ψυχικό πόνο που δοκιμάζουν κατά τον χρόνο του θανάτου του (Σ.τ.Ε. 2210/2017, 3552/2014, 1405/2013, 2986/2009, 2100/2006 7μ). Περαιτέρω, για τον υπολογισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης, το δικαστήριο της ουσίας λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, τις συνθήκες υπό τις οποίες επήλθε ο θάνατος και τον βαθμό της ψυχικής συγκίνησης που ο θάνατος αυτός προκάλεσε στο συγκεκριμένο μέλος της οικογένειας του θανόντος, αναλόγως της ηλικίας του, της προσωπικότητάς του, της κατάστασης της υγείας του κ.λπ. (Σ.τ.Ε. 1405/2013, 2100/2006 7μ.). Η επιδίκαση αυτή τελεί υπό την αυτονόητη προϋπόθεση, που συνιστά πραγματικό ζήτημα, της ύπαρξης, κατ’ εκτίμηση του δικαστηρίου της ουσίας, αισθημάτων αγάπης και στοργής μεταξύ του μέλους της οικογένειας και του θανόντος, όταν αυτός ήταν στη ζωή – αδιαφόρως αν συγκατοικούσαν ή διέμεναν χωριστά-, η διαπίστωση της ανυπαρξίας των οποίων μπορεί να οδηγήσει στον αποκλεισμό κάποιου από τα πρόσωπα αυτά από την επιδίκαση της εν λόγω χρηματικής ικανοποίησης (Σ.τ.Ε. 3329/2014, 1405/2013). Εξάλλου, με τη διάταξη αυτή δεν ορίζεται ευθέως ο κύκλος των προσώπων που μπορούν να ζητήσουν χρηματική ικανοποίηση. Κατά την έννοια, όμως, της ίδιας διάταξης, στην οικογένεια του θύματος περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι με τον θανατωθέντα συγγενείς, που δοκιμάσθηκαν ψυχικά από την απώλειά του και προς ανακούφιση του πόνου των οποίων στοχεύει η ως άνω διάταξη (Σ.τ.Ε. 3329/2014, 1405/2013, 2986/2009). Επίσης, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης δεν συναρτάται, κατ’ αρχήν, προς τη συγκεκριμένη κάθε φορά περιουσιακή και δημοσιονομική κατάσταση του Δημοσίου, ούτε, εξάλλου, το περιουσιακό και οικονομικό μέγεθός της επιδρά στον καθορισμό του ύψους αυτής (Σ.τ.Ε. 3839/2012 7μ.,1900/2015, 4988/2012 κ.α.). Άλλωστε, ούτε η κοινωνική κατάσταση του αιτούντος χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης δεν αποτελεί νόμιμο κριτήριο καθορισμού του ύψους της (Σ.τ.Ε. 3839/2012 7μ σκ. 13). Εξ άλλου, η οικονομική κατάσταση των εναγόντων κατ’ αρχήν, νομίμως μπορεί να συνεκτιμηθεί για τον καθορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης (Σ.τ.Ε. 3839/2012 7μ σκ. 14), ωστόσο δεν απαιτείται προσδιορισμός της περιουσίας και των εισοδημάτων των εναγόντων (Α.Π. 284/2012

7. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 1 του ν. 2800/2000 «Αναδιάρθρωση Υπηρεσιών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, σύσταση Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 41), ορίζεται ότι: «1. Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, μέσα στα πλαίσια του Συντάγματος και των νόμων, έχει ως αποστολή: α. Την κατοχύρωση και διατήρηση της δημόσιας τάξης. β. Την προστασία της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας (…) ». Περαιτέρω, ο ν. 4249/2014 «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (…)» (Α΄ 73) ορίζει στο άρθρο 11 ότι: «1. Η Ελληνική Αστυνομία είναι Σώμα Ασφάλειας, με τοπική αρμοδιότητα σε όλη την επικράτεια, εκτός από τους χώρους αρμοδιότητας του Λιμενικού Σώματος -Ελληνικής Ακτοφυλακής, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4150/2013 (ΑΊ02) και έχει ως αποστολή: α. την εξασφάλιση της δημόσιας ειρήνης και ευταξίας και της απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας γενικής αστυνόμευσης και τροχαίας, β. την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος και την προστασία του Κράτους και του δημοκρατικού πολιτεύματος, στο πλαίσιο της συνταγματικής τάξης, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας δημόσιας και κρατικής ασφάλειας, γ. (…) 2. (…) 3. Η άσκηση της αστυνομίας γενικής αστυνόμευσης περιλαμβάνει ιδίως: α. τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και ευταξίας και την παροχή έννομης προστασίας στους πολίτες και συνδρομής στις αρχές, β. την τήρηση της τάξης στους δημόσιους χώρους και στις δημόσιες συγκεντρώσεις και συναθροίσεις και την προστασία των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων των πολιτών κατά τις εκδηλώσεις αυτές, γ (…) 4. (…) 5. Η άσκηση της αστυνομίας δημόσιας ασφάλειας περιλαμβάνει ιδίως: α. τη δίωξη των εγκλημάτων κατά της ζωής, της προσωπικής ελευθερίας, της ιδιοκτησίας και λοιπών περιουσιακών δικαιωμάτων, β. (…) ε. τη μέριμνα για την προστασία των ανηλίκων και την εφαρμογή των διατάξεων για τα ήθη, στ. (…)». Οι ανωτέρω διατάξεις, παράλληλα με την προστασία του γενικού συμφέροντος, αποβλέπουν και στην προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών, ως εκ τούτου δε, η παραβίασή τους από κρατικά όργανα, με πράξεις ή παραλείψεις τους κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας, δύναται να στοιχειοθετήσει, κατά τα παραπάνω εκτεθέντα, υποχρέωση του Δημοσίου προς αποζημίωση, σύμφωνα με το άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ (βλ. ΣτΕ 4283/2014, πρβλ. ΣτΕ 1491/2010, 1677, 1364, 648/2008 κ.ά). Περαιτέρω, το π.δ. 141/1991 «Αρμοδιότητες οργάνων και υπηρεσιακές ενέργειες του προσωπικού του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και θέματα οργάνωσης Υπηρεσιών.» (Α΄ 58), προβλέπει, στο άρθρο 93, ότι: «1. Η Προληπτική ενέργεια αποτελεί το πρώτιστο καθήκον της Ελληνικής Αστυνομίας. Αποσκοπεί στην πρόληψη των αξιόποινων πράξεων και δυστυχημάτων και την εξασφάλιση της δημόσιας ειρήνης, ευταξίας και απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών» και στο άρθρο 97, υπό τον τίτλο «Προστασία ανηλίκων.», ότι: «1. Η Ελληνική Αστυνομία φροντίζει ιδιαίτερα για την προστασία των ανηλίκων από τους κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένοι (…). Για το σκοπό αυτό το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας: α. (…) ι. Μέσα στον κύκλο της αρμοδιότητας της Ελληνικής Αστυνομίας παρέχει κάθε δυνατή συνδρομή που ζητείται από τους διευθυντές των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.». Από τις τελευταίες αυτές διατάξεις, προκύπτει ότι η παράλειψη επέμβασης των αστυνομικών οργάνων, με σκοπό τη λήψη προστατευτικών μέτρων υπέρ των πολιτών και των περιουσιών τους, συνιστά παράλειψη διοικητικών οργάνων, για την οποία το Δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση. Δεν υφίσταται υποχρέωση αποζημίωσης, όταν πρόκειται περί ασυνήθων περιπτώσεων, που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της αστυνομικής δύναμης και, άρα, ανάγονται στην έννοια της ανωτέρας βίας (βλ. ΣτΕ 1049/2016, 952/2010, 2741/2007). Δεν δύναται, ωστόσο, να θεωρηθεί ότι συντρέχει περίπτωση αιφνιδιασμού της Ελληνικής Αστυνομίας, όταν τα επεισόδια είναι αναμενόμενα και κλιμακώνονται σταδιακά (βλ. ΣτΕ 952/2010).

8. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας, μεταξύ των οποίων η από 19.6.2017 ληξιαρχική πράξη θανάτου του …-… …, προκύπτουν τα εξής: Στις 8.6.2017, και ώρα περίπου 21:25, στο 6ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών (οδός …), κατά τη διάρκεια σχολικής εκδήλωσης, στην οποία συμμετείχαν οι δάσκαλοι και οι μαθητές του σχολείου, αλλά και συγγενείς των τελευταίων, ο …-… …, μαθητής της Ε΄ τάξης του σχολείου, γεννηθείς στις 16.5.2006, ενώ περίμενε την έναρξη του θεατρικού μέρους της εκδήλωσης, μαζί με τους συμμαθητές του, εγγύς δε αυτού βρισκόταν η δεύτερη των εναγόντων, μητέρα του και δασκάλα του ως άνω σχολείου, έπεσε αναίσθητος στο προαύλιο του σχολείου, αιμορραγώντας από το πίσω μέρος του κεφαλιού του. Κατόπιν αυτού, στο σημείο έφτασε ασθενοφόρο, συνοδευόμενο από αστυνομία, το οποίο μετέφερε το παιδί διασωληνωμένο σε μυδρίαση στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αγία Σοφία», όπου περί ώρα 22:23 κατέληξε. Ο θάνατός του γνωστοποιήθηκε στο Α΄ Αστυνομικό Τμήμα (Α.Τ.) Αχαρνών στις 03:00 ώρα της επομένης, οπότε και ξεκίνησε προανάκριση, στα πλαίσια της οποίας παραγγέλθηκε νεκροψία- νεκροτομή. Από τη τελευταία προέκυψε ότι ο θάνατος του παιδιού προήλθε από βολίδα όπλου, που του είχε προκαλέσει ωστική βλάβη στον εγκέφαλο. Τα συμπεράσματα της ιατροδικαστικής έκθεσης ανακοινώθηκαν στους γονείς του παιδιού και στο Α΄ Α.Τ. Αχαρνών, ώρα 11:00 περίπου της 9.6.2017, στη συνέχεια, δε, ενημερώθηκε η Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Δυτικής Αττικής, το Τμήμα Ασφάλειας (Τ.Α.) Αχαρνών, και η Υποδιεύθυνση Δίωξης Εγκλημάτων Κατά Ζωής και Ιδιοκτησίας. Η τελευταία αυτή υπηρεσία επιλήφθηκε της συνέχισης της προανάκρισης και σχημάτισε την υπ’ αριθ. … δικογραφία σε βάρος αγνώστων δραστών, για παράβαση των άρθρων 14, 27 και 299 του Π.Κ. «Ανθρωποκτονία με πρόθεση» και του ν. 2168/1993 « Ρύθμιση θεμάτων που αφορούν όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικές ύλες, εκρηκτικούς μηχανισμούς και άλλες διατάξεις». Πλην όμως, μέχρι και την άσκηση της κρινόμενης αγωγής, οι δράστες δεν είχαν ανακαλυφθεί (σχετ. το υπ’ αριθ. …/7-12-2018 έγγραφο του Γενικού Αστυνομικού Διευθυντή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας).

9. Επειδή, με την κρινόμενη αγωγή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το προς υποστήριξη αυτής προαναφερθέν υπόμνημα, οι ενάγοντες ισχυρίζονται ότι ο θανάσιμος τραυματισμός του εντεκάχρονου …-…, υιού των δύο πρώτων, αδελφού της τρίτης και εγγονιού των υπολοίπων εξ αυτών, οφείλεται στο διαχρονικό έλλειμμα επαρκούς και αποτελεσματικής αστυνόμευσης της περιοχής των Αχαρνών, αλλά και, ειδικότερα, στην παράλειψη λήψης από το εναγόμενο, των απαραίτητων μέτρων διασφάλισης της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας των παρευρισκόμενων στη σχολική εκδήλωση της 7.6.2017, κατά την οποία έλαβε χώρα το μοιραίο συμβάν. Συγκεκριμένα, οι ενάγοντες προβάλλουν ότι το εν λόγω περιστατικό, κάθε άλλο παρά απρόβλεπτο και αναπότρεπτο ήταν, καθότι εγγράφεται σε συνέχεια του φαινομένου των άσκοπων πυροβολισμών στην επίμαχη περιοχή, το οποίο είχε ήδη εκδηλωθεί, πλειστάκις, κατά το παρελθόν, συνδέεται με την ανεξέλεγκτη παράνομη οπλοκατοχή στην περιοχή και αποτελεί έκφανση της διαρκώς κλιμακούμενης εγκληματικότητας που μαστίζει τον Δήμο Αχαρνών από το έτος 2000, και της εν γένει περιθωριοποίησης και υποβάθμισης αυτού. Εξάλλου, όπως περαιτέρω υποστηρίζουν, το εναγόμενο τελούσε σε γνώση των ανωτέρω, ενόψει και της πλειάδας σχετικών εγγράφων, απευθυνόμενων προς αυτό, και προερχόμενων, μεταξύ άλλων, από συλλόγους κατοίκων, αλλά και σχολεία της περιοχής. Ακόμη, προβάλλουν ότι, στην επίμαχη σχολική εκδήλωση, συμμετείχαν περίπου 270 μαθητές, 25 δάσκαλοι και 700 γονείς, και, επομένως, ενόψει της περιοχής στην οποία ελάμβανε χώρα, αλλά και του μεγέθους και της φύσης της, επιβαλλόταν η λήψη από το εναγόμενο ιδιαίτερων μέτρων ασφάλειας της σωματικής ακεραιότητας των συμμετεχόντων σε αυτή. Τέλος, ισχυρίζονται ότι το φαινόμενο των άσκοπων πυροβολισμών, και η εν γένει ανομία που μαστίζει την περιοχή, εξακολουθούν να σοβούν και μετά το τραγικό συμβάν, παρά την λήψη ενισχυμένων μέτρων αστυνόμευσης, σε συνέχεια σχετικής συνάντησης της ηγεσίας της αστυνομίας και του Δήμου Αχαρνών. Ενόψει των ανωτέρω, οι ενάγοντες υποστηρίζουν ότι πληρούνται, εν προκειμένω, οι τασσόμενες από το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ προϋποθέσεις ευθύνης του Ελληνικού Δημοσίου, για το θάνατο του ανήλικου συγγενούς τους. Επικαλούμενοι, δε, περαιτέρω, τους ισχυρούς δεσμούς αγάπης, που πέραν των δεσμών συγγένειας, συνέδεαν τον καθένα εξ αυτών με τον εντεκάχρονο …-… …, προβάλλουν ότι ο θάνατος του τελευταίου επέφερε βαθύτατο πλήγμα στον ψυχισμό τους, προκαλώντας τους ψυχική οδύνη, προς ανακούφιση της οποίας ζητούν να αναγνωριστεί, με απόφαση που θα κηρυχθεί προσωρινώς εκτελεστή, η υποχρέωση του εναγόμενου, Ελληνικού Δημοσίου, να τους καταβάλει, νομιμοτόκως, από την επίδοση της αγωγής, έως την ολοσχερή εξόφληση, ως χρηματική ικανοποίηση: α) ποσό ύψους 300.000 ευρώ, σε καθένα από τους τρεις πρώτους εξ αυτών (πατέρας, μητέρα, ανήλικη αδελφή) και β) ποσό ύψους 100.000 ευρώ, σε καθένα από τους υπολοίπους εξ αυτών (γιαγιάδες, παππούς). Προς επίρρωση των ισχυρισμών τους, περί του ανεξέλεγκτου χαρακτήρα του φαινομένου της παράνομης οπλοκατοχής και των άσκοπων πυροβολισμών στην επίμαχη περιοχή, τόσο πριν όσο και μετά το ένδικο συμβάν, οι ενάγοντες προσκομίζουν και επικαλούνται, μεταξύ άλλων, α) ψηφιακό δίσκο (CD-R), με οπτικοακουστικό υλικό, από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο οποίο εμφανίζονται ιδιώτες να επιδεικνύουν απροκάλυπτα τα όπλα που κατέχουν, β) ακριβές απόσπασμα από το Βιβλίο Αδικημάτων και Συμβάντων της 29.5.2011, του Τ. Α. Αχαρνών, στο οποίο καταγράφεται μήνυση του … …, κατά αγνώστων, για την πλήξη της ευρισκόμενης επί της οδού …, αριθμός …, οικίας του, με βλήμα πυροβόλου όπλου, γ) την από 23.1.2018 βεβαίωση της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής, σύμφωνα με την οποία στις 24.9.2012, διενεργήθηκε αυτεπάγγελτη έρευνα για τη διακρίβωση του τραυματισμού της ανήλικης … …, γεννηθείσας στις 9.10.2007, που έλαβε χώρα στον προαύλιο χώρο του 18ου Νηπιαγωγείου Αχαρνών, η οποία ειδικότερα διαπιστώθηκε να φέρει θλαστικό τραύμα στην αριστερή κροταφική χώρα και μικροαιμάτωμα στην αριστερή κροταφογναθική περιοχή, από βολίδα πυροβόλου όπλου, δ) εκτυπώσεις από δημοσιεύματα των ηλεκτρονικών εφημερίδων CNN Greece και enikos.gr, της 9.6.2017, στα οποία, πέραν του ανωτέρω υπό (γ) περιστατικού, αναφέρεται ο τραυματισμός 70χρονης γυναίκας, στην ωμοπλάτη, από σφαίρα αγνώστου, την ώρα που καθόταν στο μπαλκόνι του σπιτιού της, ε) το με αριθ. πρωτ. …/15.12.2017 έγγραφο-απάντηση του Τ. Α. Αχαρνών, στο οποίο αναφέρεται ότι, στα πλαίσια της καταπολέμησης της παράνομης οπλοκατοχής, από 1.1.2010 έως και 15.12.2017, έχουν σχηματισθεί 339 δικογραφίες, έχουν εξιχνιασθεί 102 υποθέσεις, έχουν συλληφθεί 144 άτομα και έχουν κατασχεθεί 151 διαφόρων ειδών όπλα, στ) το με αριθ. πρωτ. … έγγραφο- απάντηση του Α΄ Α.Τ. Αχαρνών, σύμφωνα με το οποίο, από το έτος 2015 έως το 2017, έχουν σχηματισθεί 671 δικογραφίες για διατάραξη κοινής ησυχίας, ζ) συλλογή δημοσιευμάτων με πηγή τη διαδικτυακή ιστοσελίδα acharnorama.gr, στην οποία καταγράφεται το εκτεινόμενο μεταξύ 1.11.2011 και 30.9.2011 δημοσιογραφικό ρεπορτάζ των αναφερομένων σ’ αυτή δημοσιογράφων, με αντικείμενο το φαινόμενο της παράνομης κατοχής και χρήσης όπλων στον επίμαχο Δήμο, καθώς και στις πέριξ αυτού περιοχές, η) ακριβές απόσπασμα του Βιβλίου Αδικημάτων και Συμβάντων του Τ.Α. Αχαρνών, της 25.12.2017, στο οποίο καταγράφεται καταγγελία του … …, περί πλήξης του σταθμευμένου επί της οδού … αυτοκινήτου του, από σφαίρα αγνώστου, θ) δυο δημοσιεύματα των ειδησεογραφικών ηλεκτρονικών σελίδων www.skai.gr και www.doxthi.gr, της 29.6.2017 και 21.2.2018 αντιστοίχως, που αναφέρονται σε δύο ακόμη περιστατικά «αδέσποτων σφαιρών», η πρώτη εκ των οποίων καρφώθηκε δίπλα σε οδηγό λεωφορείου, ενώ βρισκόταν επί της οδού …, και η δεύτερη δίπλα στο πόδι παιδιού, έξω από το 1ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών. Προς απόδειξη των αιτιάσεών τους περί έξαρσης της εγκληματικότητας στην ευρύτερη περιοχή, και σχετικής γνώσης των αρμόδιων αρχών, οι ενάγοντες επικαλούνται και προσκομίζουν, μεταξύ άλλων, α) πλειάδα εγγράφων ποικίλου περιεχομένου (καλέσματα, προτάσεις, επιστολές, διαμαρτυρίες, αναφορές), προς διάφορους αποδέκτες (κατοίκους της περιοχής, Δήμο, αστυνομικές αρχές, Υπουργείο Δημόσιας τάξης, Βουλή), προερχόμενων από διαφορετικές πηγές, ήτοι, συλλόγους κατοίκων των συνοικιών Χαραυγής, Αυλίζας, Αγίας Μαύρας, Αγίου Δημητρίου και Προφήτη Ηλία, συντονιστικές επιτροπές των συλλόγων του Δήμου για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, τον βουλευτή της περιφέρειας Αττικής … …, τη δημοτική παράταξη «Αχαρναί Ενεργοί Πολίτες», τους δημοτικούς συμβούλους … … και …. …, τον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου και κατοίκους του Δήμου, χρονολογούμενων από το έτος 1999 έως και το Μάιο του 2017, συνεχιζόμενων, δε, και μετά το ένδικο συμβάν, στα οποία (έγγραφα) οι ανωτέρω, μεταξύ άλλων, εκφράζουν την αγανάκτησή τους για την έξαρση της εγκληματικότητας στην περιοχή και ειδικότερα για το φαινόμενο των άσκοπων πυροβολισμών, καταγγέλλουν ότι η απάντηση των αστυνομικών αρχών στις εκκλήσεις τους για βοήθεια είναι ότι στερούνται επαρκών μέσων, απαιτούν την ενίσχυση της αστυνόμευσης της περιοχής αλλά και τη φύλαξη των σχολείων της, και προτείνουν τη δημιουργία δομών ενσωμάτωσης των περιθωριοποιημένων ομάδων, β) επιστολές, απευθυνόμενες προς διάφορους αποδέκτες (Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, αστυνομικές αρχές, Δήμο), προερχόμενες κυρίως από τη Διευθύντρια του 7ου Γυμνασίου Αχαρνών, αλλά και καθηγητές και συλλόγους γονέων και κηδεμόνων του ίδιου ως άνω σχολείου, καθώς και του 1ου και 12ου Γυμνάσιου Αχαρνών, χρονολογούμενων από το έτος 2014 έως και το Δεκέμβριο του 2016, καθώς επίσης και μια επιστολή της Ένωσης γονέων και κηδεμόνων του Δήμου και της ίδιας ως άνω Διευθύντριας, μεταγενέστερες του ένδικου συμβάντος, με τις οποίες (επιστολές) οι ανωτέρω εφιστούν την προσοχή των αρχών στην έξαρση των περιστατικών βίας πέριξ των σχολικών τους μονάδων, αιτούμενοι, ενόψει αυτής, την αστυνόμευση και εν γένει φύλαξή των τελευταίων, γ) αντίγραφο της από 1.6.2016 επιστολής του Συνδικάτου εργαζομένων και θυγατρικών εταιρειών του ΟΑΣΑ, προς το Υπουργείο Εσωτερικών και τις αστυνομικές αρχές, με την οποία επισημαίνονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι οδηγοί των λεωφορειακών γραμμών Α10 και Β10, μεταξύ άλλων, κατά μήκος της λεωφόρου Δημοκρατίας, στην περιοχή Μενιδίου, και συγκεκριμένα στις στάσεις Τελωνείο, 16η και 17η Μενιδίου, εξαιτίας του ότι τα ως άνω σημεία αποτελούν σημεία συγκέντρωσης χρηστών ναρκωτικών ουσιών.

10. Επειδή, αντιθέτως, το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, με τις από 7.12.2018 απόψεις του και το προαναφερθέν υπόμνημά του, αρνείται ότι πληρούνται εν προκειμένω οι τασσόμενες από το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ προϋποθέσεις για τη στοιχειοθέτηση ευθύνης του προς αποζημίωση. Συγκεκριμένα, προβάλλει, κατ’ αρχάς, ότι ουδεμία παράνομη παράλειψη υφίσταται, εν προκειμένω, εκ μέρους των οργάνων του, ενόψει της διακριτικής ευχέρειας που αναγνωρίζεται στην αστυνομία ως προς τη επιλογή των κατάλληλων, για κάθε περίσταση, μέτρων αστυνόμευσης, καθώς και του ότι, κατά τη χρονική περίοδο που συνέβη το τραγικό συμβάν, για την αστυνόμευση του Δήμου Αχαρνών, διατίθετο επαρκής αστυνομική δύναμη, ήτοι, κατά προσέγγιση, ανά ημέρα: 1) από τα Α΄ Α.Τ. και Β΄ Α.Τ. Αχαρνών, 14 αστυνομικοί και 6 οχήματα, 2) από το Τ.Α. Αχαρνών, 1 εποχούμενη περιπολία κατά το ωράριο 22:00-6:00, 3) από την Υποδιεύθυνση Επιχειρήσεων και Προστασίας Μαρτύρων, καθημερινά, 1 Ομάδα Πρόληψης και Καταστολής Εγκληματικότητας (ΟΠΚΕ), καθ’ όλο το 24ωρο, 4) από τη Διεύθυνση Άμεσης Δράσης Αττικής, 1 εποχούμενη περιπολία, ανά βάρδια, ήτοι 3 περιπολικά οχήματα σε 24ωρη βάση για την αστυνόμευση των Α.Τ. Α΄ και Β΄ Αχαρνών, Φυλής, Ζεφυρίου, Αγίων Αναργύρων- Καματερού και Ιλίου και 1 ομάδα Δίας ανά βάρδια, για την αστυνόμευση των Α΄ και Β΄ Α.Τ. Αχαρνών. Σημειώνει, δε, πως στην περιοχή διενεργούνταν έκτακτες εξορμήσεις με τη συμμετοχή Υπηρεσιών Τάξης, Ασφάλειας, Τροχαίας και Άμεσης Δράσης. Υποστηρίζει, δε, περαιτέρω, πως, εξαιτίας της ιδιαιτερότητας της περιοχής, ήδη από το έτος 2013, είχε εκπονηθεί, από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, το Επιχειρησιακό Σχέδιο Καταπολέμησης της Εγκληματικότητας στην περιοχή της Αυλίζας του Δήμου Αχαρνών, το οποίο εν συνεχεία εντάχθηκε στο Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Αστυνόμευσης Δυτικής Αττικής του Απριλίου 2015, με ημερομηνία έναρξης εφαρμογής 21.5.2015, το οποίο με τη σειρά του αναθεωρήθηκε και επικαιροποιήθηκε με το ισχύον, κατά το κρίσιμο χρόνο, Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Αστυνόμευσης Δυτικής Αττικής του Φεβρουαρίου 2017, με ημερομηνία έναρξης εφαρμογής 2.3.2017. Μετά, δε, το ένδικο συμβάν, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ της ηγεσίας της αστυνομίας και του Δήμου Αχαρνών, την οποία ακολουθήσε, αφενός η ίδρυση και λειτουργία του Τμήματος Αστυνομικών Επιχειρήσεων Δυτικής Αττικής, με κύρια αποστολή, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τα όπλα στην περιοχή της χωρικής της αρμοδιότητας, και αφετέρου η υπ’ αριθ πρωτ … από 15-6-2017 διαταγή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας (Α.Ε.Α.), με αντικείμενο τη λήψη ενισχυμένων μέτρων αστυνόμευσης του Δήμου. Εξάλλου, όπως περαιτέρω ισχυρίζεται το εναγόμενο, εν προκειμένω, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι υφίσταται παρανομία εκ μέρους του, ελλείπει η προϋπόθεση του αιτιώδους συνδέσμου, μεταξύ αυτής και του ένδικου τραγικού συμβάντος, καθότι οσοδήποτε ισχυρή και αυξημένη και αν ήταν η διατιθέμενη αστυνομική δύναμη, δεν θα ήταν επαρκώς ικανή (πρόσφορη), κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, για να το αποτρέψει, και τούτο διότι δεν θα ήταν δυνατό να εποπτεύει, δια της παρουσίας μελών της, ανά πάσα στιγμή, κάθε σημείο του Δήμου. Ακόμη, το εναγόμενο προβάλλει πως η κατάφαση τυχόν παρανομίας ή αιτιώδους συνδέσμους προϋποθέτει την εκ των προτέρων αντικειμενική πρόγνωση της συνήθους πορείας των πραγμάτων και δεν δύναται κατά νόμο να ερείδεται σε μια εκ των υστέρων και εκ του αποτελέσματος συναγωγή συμπερασμάτων. Τέλος, ισχυρίζεται, πως οι αιτιάσεις που προσάπτουν οι ενάγοντες στο εναγόμενο ανάγονται, σε τελική ανάλυση, σε πολιτικές επιλογές και, επομένως, δεν συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών, ενώ, σε κάθε περίπτωση, το ένδικο περιστατικό εντάσσεται στην έννοια της ανωτέρας βίας, ως εκ του ότι στην αφετηρία του βρίσκεται μια αδέσποτη σφαίρα, την τραγική πορεία της οποίας, ακόμη και η παρουσία αστυνομικής δύναμης στο επίμαχο σχολείο δεν θα μπορούσε να αποτρέψει. Προς επίρρωση των ισχυρισμών του, το εναγόμενο προσκομίζει και επικαλείται τα τρία προαναφερθέντα επιχειρησιακά σχέδια. Κατά το αιτιολογικό τους, τα σχέδια αυτά, αποσκοπούν στην συμπληρωματική εφαρμογή συντονισμένων δράσεων όλων των αρμόδιων αστυνομικών υπηρεσιών, υπό τη μορφή ενιαίου επιχειρησιακού σχεδιασμού, προκειμένου να επιτευχθεί, κατά προτεραιότητα, η αναβάθμιση του επιπέδου εμφανούς αστυνόμευσης της δυτικής Αττικής. Η περιεχόμενη, δε, στα ανωτέρω σχέδια, περιγραφή της κατάστασης, που οφείλουν να αντιμετωπίσουν οι αστυνομικές δυνάμεις, αναφορικά με το Δήμο Αχαρνών, έχει ως ακολούθως: ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου είναι 106.943 άνθρωποι, στην Δημοτική Ενότητα (Δ.Ε.) Αχαρνών, η πληθυσμιακή δομή είναι σύνθετη και περιλαμβάνει Ελληνοπόντιους, Ρομά και λοιπούς αλλοδαπούς, υπάρχουν 4 καταυλισμοί Ρομά, εντός δε και μεταξύ των ομάδων αυτών αναφύονται προστριβές, ενώ, γεωγραφικά, και με κριτήριο το επίπεδο εγκληματικότητάς που παρουσιάζουν, από ολόκληρο το Δήμο, έχουν χαρτογραφηθεί δύο περιοχές, ως οι πλέον επικίνδυνες: ο Ά Τομέας (κεντρικός), που καλύπτει την περιοχή της Αυλίζας και οριοθετείται από τις οδούς Μόρνου-Μπόσδα-Ιλισσού-Λιοσίων-Μόρνου, και ο Β’ Τομέας (περιμετρικός), που περιλαμβάνει και την περιοχή της Αγίας Σωτήρας Αχαρνών και οριοθετείται από τις οδούς Μόρνου, Αττική Οδός, Λεωφόρος Αθηνών (Δημοκρατίας), Τσεβά, Δέδε, Λιοσίων και Μόρνου. Ο Α΄ Τομέας κατοικείται αποκλειστικά από άτομα της φυλής Ρομά, παρατηρούνται δε εντός του διάφορες παραβατικές συμπεριφορές, μεταξύ των οποίων το εμπόριο ναρκωτικών ουσιών και η παράνομη κατοχή και χρήση όπλων, ενώ ο Β’ Τομέας είναι δυναμικός, ήτοι επεκτείνεται ή περιορίζεται ανάλογα με τις μεταβολές της εγκληματικότητας και περιλαμβάνει κυρίως τον καταυλισμό ατόμων της φυλής Ρομά στην περιοχή της Αγίας Σωτήρας, το Σιδηροδρομικό Σταθμό Μενιδίου (Κων/πόλεως και Κύπρου), το Σιδηροδρομικό Κέντρο Αθηνών (ΣΚΑ) και το Σταθμό Προαστιακού (παραπλεύρως του ΣΚΑ). Όσον αφορά, τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, τα ανωτέρω σχέδια προβλέπουν τα εξής: ως ωράριο εφαρμογής του, κατά τους θερινούς μήνες (Μάιος- Σεπτέμβριος), το πρώτο σχέδιο, 10:00-16:00 και 17:00-24:00, το δεύτερο, 10:00-17:00 και 17:00- 24:00 και το τρίτο, 7:00-14:00 και 17:00-24:00, β) ως γενικές (ήτοι, με πεδίο εφαρμογής το σύνολο του Δήμου) επιχειρησιακές δράσεις, το δεύτερο σχέδιο, από 1 εποχούμενη περιπολία το πρωί και το απόγευμα και 3 δυνάμεων τάξεις και 2 δυνάμεων ασφάλειας τη νύχτα, και το τρίτο, από 1 το πρωί και το απόγευμα και 2 δυνάμεων τάξης και 2 δυνάμεων ασφάλειας τη νύχτα, γ) ως ειδικές (ήτοι, με πεδίο εφαρμογής τις πλέον επικίνδυνες περιοχές) επιχειρησιακές δράσεις, και τα τρία σχέδια, αναφορικά με τις δυνάμεις τάξης, ασφάλειας και ΟΠΚΕ, έλεγχο και προσαγωγές ατόμων, με σκοπό την πρόληψη και αποτροπή έκνομων ενεργειών, που προκαλούνται κυρίως από τοξικοεξαρτημένα άτομα, εντός και πέριξ των σιδηροδρομικών και προαστιακών σταθμών, στις οδούς πρόσβασης των τοξικοεξαρτημένων προς τους οικισμούς και καταυλισμούς και στις λεωφορειογραμμές Α10, Β10, 735 ΚΑΙ 734, αναφορικά με τις δυνάμεις ΔΙ.ΑΣ./ Άμεσης δράσης, κίνηση περιμετρικά των τομέων για τη συνδρομή-ενίσχυση των λοιπών δυνάμεων, και αναφορικά με τις δυνάμεις τροχαίας, τροχονομικούς ελέγχους στη συμβολή των οδών Μπόσδα και Δημοκρατίας και Λιοσίων και Μόρνου, καθώς και δράση υποστηρικτική στις λοιπές δυνάμεις, δ) ως διατιθέμενες δυνάμεις τάξης, ανά ωράριο, το πρώτο σχέδιο, 11 αστυνομικούς, 1 περιπολικό και 2 λεωφορεία, το δεύτερο σχέδιο, 10 αστυνομικούς, ένα περιπολικό και 1 λεωφορείο, και το τρίτο 8 αστυνομικούς, 1 περιπολικό και 1 λεωφορείο, ως διατιθέμενες δυνάμεις ασφάλειας, ανά ωράριο, το πρώτο σχέδιο, 5 αστυνομικούς, 1 περιπολικό και 1 δίκυκλο, το δεύτερο σχέδιο, 4 αστυνομικούς και 2 περιπολικά, και το τρίτο σχέδιο, 4 αστυνομικούς και 2 περιπολικά, ως διατιθέμενες δυνάμεις αμέσου δράσης, το πρώτο σχέδιο 8 αστυνομικούς και 4 δίκυκλα, ενώ το δεύτερο και το τρίτο σχέδιο ουδέν αναφέρουν, ως δυνάμεις τροχαίας, το πρώτο σχέδιο, 3 αστυνομικούς και 1 περιπολικό, το δεύτερο ουδέν αναφέρει, και το τρίτο 1 αστυνομικό και 1 μοτοσυκλέτα, όλα δε τα σχέδια προβλέπουν την διάθεση 1 ΟΠΚΕ.

11. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) όπως προκύπτει τόσο από τις διαμαρτυρίες τοπικών φορέων, κατοίκων και πολιτευτών του Δήμου Αχαρνών, όσο και από τα επιχειρησιακά σχέδια της αστυνομίας, ο ως άνω Δήμος βρίσκεται αντιμέτωπος, τουλάχιστον από το έτος 2013 (χρόνος εκπόνησης του πρώτου επιχειρησιακού σχεδίου), με μια πανθομολογούμενη έξαρση της εγκληματικότητας, ειδικότερη έκφανση της οποίας αποτελεί το ευρέων διαστάσεων φαινόμενο της παράνομης κατοχής και χρήσης όπλων, η ιδιαίτερη επικινδυνότητα του οποίου είχε, ήδη, αναφανεί, κατά το χρόνο που έλαβε χώρα το ένδικο συμβάν, από τα περιστατικά τραυματισμού από άσκοπους πυροβολισμούς που είχε καταγράψει η Ελληνική Αστυνομία (βλ. ιδίως τον τραυματισμό της … …), β) παρά την ανθεκτικότητα που εμφάνιζε η έξαρση αυτή εγκληματικότητας απέναντι στα ληφθέντα από την αστυνομία μέτρα αντιμετώπισής της μέχρι και το ένδικο συμβάν (βλ. ιδίως την πανομοιότυπη και αναλλοίωτη περιγραφή της κατάστασης στα προαναφερόμενα επιχειρησιακά σχέδια), τα μέτρα αυτά έβαιναν διαρκώς μειούμενα, και πάντως δεν ενισχύονταν, χωρίς να προκύπτει ότι ο περιορισμός αυτός των μέτρων αστυνόμευσης εδραζόταν σε συγκεκριμένες αξιολογήσεις και στη διαπίστωση κάποιας ορισμένης κάμψης του φαινομένου (βλ. ιδίως, στα ως άνω επιχειρησιακά σχέδια, τη σταδιακή μείωση της διατιθέμενης αστυνομικής δύναμης για ειδικές επιχειρησιακές δράσεις), γ) όπως προκύπτει από τις εκκλήσεις φορέων της επίμαχης περιοχής για φύλαξη των σχολείων (βλ. ιδίως το από 28.9.2010 έγγραφο του εξωραϊστικού και πολιτιστικού συλλόγου κατοίκων Αυλίζας και Αγίας Μαύρας προς τις αστυνομικές αρχές, το από 10.10.2015 έγγραφο του συλλόγου κατοίκων Αυλίζας προς τον Δήμαρχο, καθώς και αντίστοιχο έγγραφο της Επιτροπής συλλόγων Αχαρνών κατά της εγκληματικότητας προς τις αστυνομικές αρχές), από το τραυματισμό της ανήλικης … … στην αυλή του σχολείου της, αλλά και από τα αιτήματα σχολείων της περιοχής περί συνδρομής της αστυνομίας στην αντιμετώπιση των προερχόμενων από εξωσχολικούς περιστατικών βίας που επηρεάζουν τη λειτουργία τους (βλ. ιδίως το υπ’ αριθ. πρωτ. …/20.2.2014 έγγραφο του 12ου γυμνάσιου Αχαρνών προς τις αστυνομικές αρχές, το υπ’ αριθ. πρωτ. …/5.2.2016 έγγραφο του 7ου Γυμνασίου Αχαρνών προς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το υπ’ αριθ. πρωτ. …/6.12.2016 έγγραφο του 7ου Γυμνασίου Αχαρνών προς τις αστυνομικές αρχές, και το υπ’ αριθ. καταχώρησης …/1.3.2017 έγγραφο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου Γυμνασίου Αχαρνών), το φαινόμενο αυτό άγγιζε, με ιδιαίτερη ένταση, την εκπαιδευτική κοινότητα της περιοχής εντός και περιμετρικά των χαρτογραφημένων από την αστυνομία ως Α και Β τομέων αυξημένης εγκληματικότητας, δ) το ένδικο συμβάν συνέβη κατά τη διάρκεια σχολικής εκδήλωσης στο 6ο Δημοτικό σχολείο, το μέγεθος της οποίας, καθώς και ο τόπος διενέργειάς της, την καθιστούσαν εξαιρετικά επίφοβη, δεδομένου ότι συγκέντρωσε περί τα 795 άτομα, εκ των οποίων 270 παιδιά (όπως προβάλλουν οι ενάγοντες και δεν αντιλέγει το εναγόμενο), ενώ το σχολείο όπου έλαβε χώρα βρίσκεται σε περιοχή αυξημένης επικινδυνότητας, ως εκ του ότι γειτνιάζει με τις δυο χαρτογραφημένες ως πλέον επικίνδυνες περιοχές του Δήμου, η εγκληματικότητα των οποίων μάλιστα εκφεύγει των ορίων τους (βλ. σχετικώς την αναφερόμενη στη Δ.Ε. Αχαρνών περιγραφή της κατάστασης, στα προαναφερθέντα επιχειρησιακά σχέδια της αστυνομίας), κρίνει ότι το εναγόμενο παρανόμως παρέλειψε να λάβει δια των αστυνομικών οργάνων του τα προσήκοντα μέτρα προστασίας της σχολικής εκδήλωσης της 7.6.2017, συνιστάμενα συγκεκριμένα στη εγκαθίδρυση, διακριτικού έστω (λαμβανομένων υπόψη και των δεσμεύσεων που απορρέουν για την ελληνική αστυνομία από την ανάγκη πλήρους σεβασμού των νόμιμων διατυπώσεων και εγγυήσεων που οριοθετούν το εύρος των εξουσιών της, περιλαμβανομένων των εγγυήσεων που απορρέουν από τα άρθρα 5 και 8 της ΕΣΔΑ, πρβλ. προαναφερόμενη απόφαση του ΕΔΔΑ Osman., σκ. 116), μηχανισμού επιτήρησης των σχολείων της επίμαχης περιοχής, ιδίως κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων ως η επίμαχη (πρβλ. ΔΕφΑθ. 1509/2016, σκ. 9, 6094/2017, σκ. 7, 3028/2019, σκ. 9, ΔΕφΠατ. 305/2019, σκ. 6, και απόφαση ΕΔΔΑ, Dordevic κατά Κροατίας, της 24.7.2012, αριθ. προσφυγής 41526/10, σκ. 148, όπου το Δικαστήριο προβαίνει σε κατάφαση της παραβίασης εκ μέρους της Κροατίας της θετικής υποχρέωσης που απορρέει για τα συμβαλλόμενα κράτη από το άρθρο 3 της Σύμβασης, ενόψει της παράλειψης λήψης εκ μέρους των αρμόδιων αρχών κάποιου μέτρου γενικής φύσης, όπως εγκαθίδρυση μηχανισμού επιτήρησης, για την αποτροπή του συστηματικού εκφοβισμού ενός ατόμου με ειδικές ανάγκες από ομάδες ανηλίκων της γειτονιάς). Περαιτέρω, η παράλειψη εγκαθίδρυσης ενός τέτοιου μηχανισμού επιτήρησης των σχολείων εντός και περιμετρικά των Τομέων αυξημένης εγκληματικότητας Α΄ και Β΄, ιδίως κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων ως η επίμαχη, συνδέεται αιτιωδώς με το ένδικο συμβάν, καθότι ένας τέτοιος μηχανισμός, συνιστάμενος, κατά βάση, στη διακριτική έστω παρουσία αστυνομικού οργάνου, θα ήταν ικανός και πρόσφορος, κατά τα δεδομένα της κοινής πείρας και τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να αποθαρρύνει την εκδήλωση εγκληματικών ενεργειών, μεταξύ των οποίων και την παράνομη και άσκοπη χρήση όπλων, πλησίον των σχολείων της επίμαχης περιοχής, και επομένως να αποτρέψει το ένδικο τραγικό συμβάν. Ειδικότερα, ο ισχυρισμός του εναγομένου Δημοσίου, περί έλλειψης, εν προκειμένω, παρανομίας εκ μέρους των οργάνων του, τυγχάνει απορριπτέος, κατά τα ανωτέρω, δεδομένης ιδίως της παράλειψης λήψης κάποιου μέτρου γενικής φύσης, για την προστασία ειδικά των σχολικών κοινοτήτων που βρίσκονται εντός και περιμετρικά των τομέων, που τα ίδια τα αστυνομικά όργανα είχαν χαρτογραφήσει ως τις πλέον επιβαρυμένες από άποψη εγκληματικότητας, ιδίως κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων ως η επίμαχη, παρά το ότι, ενόψει των περιστατικών που είχαν σημειωθεί στο παρελθόν, της ανθεκτικότητας που παρουσίαζε η εγκληματικότητα αλλά και ειδικότερα το φαινόμενο της ευρείας χρήσης και κατοχής όπλων στην επίμαχη περιοχή, και των εκκλήσεων προς τούτο συλλόγων και σχολείων της περιοχής αυτής, η αναγκαιότητα ενός τέτοιου μέτρου πρόβαλλε ως προφανής, καθιστώντας την παράλειψη λήψης του, παράνομη, ως τελούμενη καθ’ υπέρβαση της διακριτικής ευχέρειας που παρέχεται στην αστυνομία προς επιλογή των εκάστοτε ενδεικνυόμενων μέτρων αστυνόμευσης. Περαιτέρω, οι ισχυρισμοί περί έλλειψης αιτιώδους συνδέσμου, ανωτέρας βίας, μεσολάβησης αναπότρεπτης ενέργειας τρίτου και θεμελίωσης ευθύνης εκ του αποτελέσματος τυγχάνουν ομοίως απορριπτέοι, ενόψει όλων των ανωτέρω, ιδίως, δε, του ότι δεν επρόκειτο εν προκειμένω για την επιτήρηση ενός οποιουδήποτε σημείου του ως άνω Δήμου, σε κάποια οποιαδήποτε χρονική στιγμή (πρβλ. ΔΕφΑθ 375/2012, σκ. 5), αλλά ενός σχολικού συγκροτήματος, ευρισκόμενου ανάμεσα στους δύο πλέον επιβαρυμένους τομείς από άποψη εγκληματικότητας, κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερα μαζικής σχολικής εκδήλωσης, η διακριτική δε έστω παρουσία αστυνομικού οργάνου αρκούσε, λαμβανομένων υπόψη της συνήθους πορείας των πραγμάτων και των ειδικών συνθηκών της περίστασης, για να αποτρέψει κάποιον τρίτο από το να πυροβολήσει ασκόπως πλησίον του επίμαχου σχολείου. Τέλος ο ειδικότερος ισχυρισμός περί του ότι οι αιτιάσεις των εναγόντων ανάγονται σε πολιτικές επιλογές, τυγχάνει ομοίως απορριπτέος, δοθέντος του ότι υφίστανται, κατά τα ανωτέρω, συγκεκριμένες παραλείψεις, συνδεόμενες με τη διοικητική οργάνωση και λειτουργία της αστυνομίας, υπό την εκδοχή δε ότι το εναγόμενο επικαλείται την εμφιλοχώρηση, εν προκειμένω, κυβερνητικών πράξεων, ο ισχυρισμός τυγχάνει εξίσου απορριπτέος, ενόψει του ότι η μη υπαγωγή των πράξεων αυτών σε ευθύ ακυρωτικό έλεγχο ούτε συνεπάγεται την αποδέσμευση του οργάνου που τις εκδίδει από την υποχρέωση τηρήσεως των νομοθετικών διατάξεων, ούτε αποκλείει την ανόρθωση ενδεχομένων δυσμενών επιπτώσεών τους σε ιδιώτες, κατά τρόπους και διαδικασίες που, κατά περίπτωση, προβλέπονται από την έννομη τάξη, αλλά έχει απλώς την έννοια ότι οι πράξεις αυτές δεν υπόκεινται στον ως άνω έλεγχο (πρβλ. ΣτΕ 22/2007, σκ. 6). Συνεπώς, ενόψει όλων των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι στοιχειοθετείται, εν προκειμένω, ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, απορριπτομένων ως αβάσιμων, όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του εναγόμενου.

12. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη, α) τις συνθήκες θανάτου του …-… …, ο οποίος αποβίωσε εντελώς αναίτια και απρόκλητα κατά τη διάρκεια σχολικής εορτής, παρουσία πλήθους κόσμου, μεταξύ των οποίων οι γονείς και η αδελφή του, από πυροβολισμό εξωσχολικού προσώπου, β) το εξαιρετικά νεαρό της ηλικίας αυτού κατά τον χρόνο του θανάτου του (11 χρονών), γ) τον βαθμό συγγένειας των δύο πρώτων (γονείς), της τρίτης (αδελφή), της τέταρτης και έκτης (γιαγιάδες) και του πέμπτου (παππούς) των εναγόντων με το θύμα (βλ. τις από 12.3., 3.4. και 4.4. του 2018 βεβαιώσεις οικογενειακής κατάστασης και το υπ’ αριθ. …/19.6.2017 πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών), δ) την ηλικία των εναγόντων κατά τον κρίσιμο χρόνο (51 ετών ο πρώτος, 44 ετών η δεύτερη, 13 ετών η τρίτη, 82 ετών η τέταρτη, 78 ετών ο πέμπτος, 61 ετών η έκτη), ε) τη βαρύτητα του πταίσματος των αρμόδιων οργάνων του Δημοσίου, κατά τα διαλαμβανόμενα στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, και ιδίως το γεγονός ότι το ένδικο περιστατικό αποτέλεσε το επισφράγισμα μιας μακρόχρονης περιόδου έξαρσης της εγκληματικότητας στην επίμαχη περιοχή, στ) το γεγονός ότι η χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη αποσκοπεί στην ηθική παρηγορία και την ψυχική ανακούφιση των συγγενών και δεν πρέπει να οδηγεί σε υπέρμετρο πλουτισμό αυτών, ζ) τους δεσμούς αγάπης που συνέδεαν άπαντες των εναγόντων με το θύμα, κρίνει ότι οι τελευταίοι υπέστησαν ψυχική οδύνη από το θάνατο του συγγενούς τους, προς ανακούφιση της οποίας πρέπει να αναγνωριστεί η υποχρέωση του Δημοσίου να καταβάλλει σε καθένα εκ των δύο πρώτων ποσό ύψους 130.000 ευρώ, στους δύο πρώτους, από κοινού, για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου τους … … (τρίτης των εναγόντων), ποσό ύψους 80.000 ευρώ και σε καθένα από τους υπολοίπους ποσό ύψους 50.000 ευρώ. Εντούτοις, το αίτημα περί καταβολής τόκων από την επίδοση της αγωγής πρέπει να απορριφθεί. Και τούτο διότι, δεν προκύπτει επίδοση της κρινόμενης αγωγής στο εναγόμενο, με επιμέλεια των εναγόντων, όπως συνάγεται από το άρθρο 75 του Κ.Δ.Δ., μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 19 του ν. 3900/2010 ( ΦΕΚ Α’ 213 με έναρξη ισχύος σύμφωνα με το άρθρο 70 από 1.1.2011).Τέλος, το αίτημα περί κήρυξης της παρούσας απόφασης προσωρινώς εκτελεστή είναι, λόγω του αναγνωριστικού αιτήματος της αγωγής, απορριπτέο, ως νόμω αβάσιμο, βάσει των άρθρων 80 παρ. 3 και 199 παρ. 1 του ΚΔΔ.

13. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η αγωγή κατά το μέρος που στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να συμψηφιστούν τα δικαστικά έξοδα ανάμεσα στους ενάγοντες και στο εναγόμενο Δημόσιο, λόγω της εν μέρει νίκης και εν μέρει ήττας τους, κατ’ άρθρο 275 παρ. 1 εδ. τρίτο του Κ.Δ.Δ..

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Απορρίπτει την αγωγή κατά το μέρος που στρέφεται κατά της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αχαρνών.

Απαλλάσσει τους ενάγοντες από τα δικαστικά έξοδα των δύο ως άνω εναγόμενων.

Δέχεται εν μέρει την αγωγή κατά το μέρος που στρέφεται κατά του Δημοσίου.

Αναγνωρίζει την υποχρέωση του Δημοσίου να καταβάλλει σε καθένα εκ των δύο πρώτων των εναγόντων ποσό ύψους εκατόν τριάντα χιλιάδων (130.000) ευρώ, στους δύο πρώτους, από κοινού, για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου τους … … (τρίτης των εναγόντων) ποσό ύψους ογδόντα χιλιάδων (80.000) ευρώ και σε καθένα εκ των υπολοίπων των εναγόντων ποσό ύψους πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ.

Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα ανάμεσα στους ενάγοντες και το Δημόσιο.

Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 29.11.2019 και δημοσιεύτηκε, στον ίδιο τόπο, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 31.1.2020.

Πηγή: sakkoulas-online.gr